Gemeentefusie vrijwillig of verplicht?

Een fusie op vrijwillige basis geniet ieders voorkeur, maar de kans dat kleine gemeenten ooit verplicht worden tot fuseren, wordt steeds waarschijnlijker.
Schaalvergroting wordt noodzakelijk.

Het is gebleken dat bij een fusie grote partijen nog aan impact winnen. Kleine of plaatselijke partijen vrezen hun lokale macht te verliezen, omdat zij in de nieuwe gemeente te weinig op de besluitvorming kunnen wegen. Tel daar de onzekerheid bij van raadsleden die vrezen voor hun functie in de nieuwe structuur en u begrijpt dat heel wat lokale politici op de rem gaan staan.

Een fusie voorbereiden neemt enkele jaren in beslag en gedurende die periode moeten de deelnemende gemeenten een aantal nieuwe projecten in de ijskast steken en eerst nagaan hoe de bestaande structuren samengevoegd kunnen worden om maximaal te renderen. Wanneer gemeenten fuseren, zijn er gemeentehuizen en andere gebouwen op overschot. Veel bestuursleden zullen geen mandaat meer kunnen opnemen en om ontslagen uit te sluiten, zal het personeelskader aanpassingen moeten ondergaan.

De fusiehervormingen kaderen in een plan voor een slankere, meer transparante overheid met sterke lokale besturen. Door de afslanking en op termijn de afschaffing van de provincies zullen de gemeenten meer bevoegdheden die dicht bij de burger staan uitoefenen. Maar het uitvoeren van deze taken vereist grotere gemeenten.

Een fusie is geen wondermiddel. Organisatorisch en financieel worden de voordelen pas na enkele jaren voelbaar.

Geef inwoners inspraak
De meeste inwoners van Glabbeek beseffen dat een schaalvergroting noodzakelijk is. Dat wil niet zeggen dat er geen kritische vragen gesteld worden. Iedereen wil het gemeentehuis in zijn nabijheid houden, vraagt zich af of het gemeentebestuur aanspreekbaar zal blijven en hoopt dat de kleine bibliotheek ‘om de hoek’ niet zal verdwijnen.

Vrees voor het avontuur van de vernieuwing moet serieus worden genomen. Inspraak en participatie van de inwoners zijn cruciaal van bij de start. Maar wie wil er nu nog terug naar de kleine gemeenten van voor januari 1977? De tegenstanders van toen kenden dezelfde twijfels en angsten. Maar enkele jaren later stelde men vast dat de gedane investeringen op alle vlakken positieve resultaten opleverden.

Wat betekent een fusie voor Glabbeek?
Bij een vrijwillige fusie kan het sociale, economische en bestuurlijke aspect meer doorwegen. Verplichte fusies zullen in hoge mate onderhevig zijn aan politieke druk. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in oktober houdt u dit best in gedachten.

Glabbeek grenst aan Kortenaken, Tielt-Winge, Bekkevoort, Linter en Tienen. De N-VA pleit voor het opstarten van gesprekken met de landelijke gemeenten. Uit vele reacties bleek dat de burgers niet warm lopen om aan te sluiten bij een stad.

Op veel vragen blijft het huidige gemeentebestuur het antwoord schuldig, want er is nooit een fusiegesprek of debat gehouden. Wat heeft Glabbeek te bieden? Hoe interessant zijn de andere gemeenten voor ons?

Gebrek aan visie
In een fusiegemeente verliezen lokale partijen aan belang. Zou het om deze reden zijn dat de Dorpspartij tegen beter weten in geen onderzoek opstart? Burgemeester Peter Reekmans verwijst onder meer naar de door hem gezond verklaarde gemeentefinanciën van Glabbeek om alleen verder te gaan. Maar cijfers zeggen niet alles. Een positief resultaat kan eveneens bekomen worden door investeringen uit te stellen. Het Glabbeeks gemeentebestuur kreeg een zeer slecht rapport voor de aanleg en het onderhoud van fiets- en voetpaden. De nodige investeringen bleven uit. Minder uitgaven betekenen in dit geval een mooier budgettair resultaat, maar wel ten koste van de veiligheid van
voetgangers en fietsers.

Het halsstarrig vasthouden aan een stilaan voorbijgestreefde structuur blijkt uit de vele nieuwe initiatieven van de meerderheid. Wij houden het bij twee voorbeelden:

• De verplichte integratie van het OCMW in de gemeente inspireerde het bestuur om het gemeentehuis uit te breiden met een verdieping (schatting: 600 000 euro).
• Een evenementenhal voor 2 000 personen zal gebouwd worden naast een perceel grond waar een herstelcampus komt. Te gek voor woorden: de drukte en het lawaai van feestvierders gaan toch niet samen met de noodzakelijke rust in en rond een herstelverblijf met 60 kamers, dagopvang voor ouderen, revalidatie en medische verzorging?

Glabbeek wil nog snel het gemeentehuis vergroten en een totaal overbodige zaal bouwen. Dit terwijl op alle niveaus de roep om fusies van kleine gemeenten steeds luider klinkt en er in de nieuwe gemeenten waarschijnlijk gebouwen op overschot zullen staan. Een positief resultaat kan eveneens bekomen worden door investeringen uit te stellen of af te schaffen, zoals de ‘besparing’ van 1 miljoen euro op het sociaal project De Melkroos. Belangrijke sociale bouwprojecten zoals Baekveld en De Melkroos zullen ook in een nieuwe fusiegemeente een meerwaarde betekenen.

Conclusie
Vanuit de Dorpspartij heeft de roep om minder mandaten het luidst geklonken, maar er wordt geen enkel initiatief genomen.
De integratie van het OCMW en een vrijwillige gemeentefusie zullen leiden tot een efficiënter gemeentelijk bestuur.

N-VA Glabbeek wil in samenspraak met alle burgers onderzoeken welke fusiemogelijkheden onze gemeente het meeste kans op slagen bieden.

Bekijk hier het volledige dossier: "Gemeentefusie"